سی‌پی‌یو (به انگلیسی Central Processing Unit یا CPU) یا پردازنده (به انگلیسی Processor)، یکی از اجزاء رایانه می‌باشد که فرامین و اطلاعات را مورد پردازش قرار می‌دهد. واحدهای پردازش مرکزی ویژگی پایه‌ای قابل برنامه‌ریزی شدن را در رایانه‌های رقمی فراهم می‌کنند، و یکی از مهم‌ترین اجزا رایانه‌ها هستند. یک پردازنده مرکزی، مداری یکپارچه می‌باشد که معمولا به عنوان ریزپردازنده شناخته میشود. امروزه عبارت CPU معمولا برای ریزپردازنده‌ها به کار می‌رود. مدت زمان انجام یک کار به وسیله رایانه، به عوامل متعددی بستگی دارد که اولین آن‌ها، سرعت پردازشگر رایانه است. پردازشگر یک تراشه الکترونیکی کوچک در قلب کامپیوتر است و سرعت آن بر حسب مگاهرتز یا گیگاهرتز سنجیده میشود. هر چه مقدار این پارامتر بیشتر باشد، پردازشگر سریع‌تر خواهد بود و در نتیجه قادر خواهد بود، محاسبات بیشتری را در هر ثانیه انجام دهد. در اصطلاح عامیانه CPU به عنوان مغز رایانه شناخته میشود.
حافظه با قابلیت دسترسی تصادفی (در اصطلاح به آن رم می‌گویند) یک نوع محل ذخیره اطلاعات در کامپیوتر می‌باشد که به کمک آن می‌توان به اطلاعات در هر زمانی بدون در نظر گرفتن موقعیت فیزیکی و ترتیب آن‌ها، دسترسی داشت. داده‌های موجود در RAM قابل پاک شدن و جایگزینی با داده‌های دیگر هستند و هر نوع وقفه‌ای در جریان برق رایانه، موجب از بین رفتن داده‌های موجود در RAM میشود. استفاده از این نوع حافظه‌ها، برای نگهداری موقت اطلاعات تا زمان پردازش یا انتقال نتایج به بیرون از رایانه و یا ذخیره در حافظه‌های جانبی می‌باشد.
حافظه با قابلیت دسترسی تصادفی (در اصطلاح به آن رم می‌گویند) یک نوع محل ذخیره اطلاعات در کامپیوتر می‌باشد که به کمک آن می‌توان به اطلاعات در هر زمانی بدون در نظر گرفتن موقعیت فیزیکی و ترتیب آن‌ها، دسترسی داشت. داده‌های موجود در RAM قابل پاک شدن و جایگزینی با داده‌های دیگر هستند و هر نوع وقفه‌ای در جریان برق رایانه، موجب از بین رفتن داده‌های موجود در RAM میشود. استفاده از این نوع حافظه‌ها، برای نگهداری موقت اطلاعات تا زمان پردازش یا انتقال نتایج به بیرون از رایانه و یا ذخیره در حافظه‌های جانبی می‌باشد.
دیسک سخت (به انگلیسی Hard Disk یا HDD) وسیله‌ای است با یک یا چند صفحه انعطاف‌پذیر که سطح آن‌ها با موادی پوشش داده شده که بتوان داده‌ها را به طور مغناطیسی بر روی آن‌ها ضبط نمود. این وسیله علاوه بر صفحه‌های مذکور حاوی هدهای خواندن/نوشتن، سازوکار تعیین محل هد و موتوری است که در محفظه‌ای جای داده میشود تا از آلودگی‌های خارجی در امان باشد. امروزه ظرفیت متوسط دیسک‌های سخت در حدود 2 ترابایت است.
پردازشگر گرافیکی (به انگلیسی Graphics Processing Unit) که با نام GPU نیز شناخته میشود، یک مدار الکتریکی پیشرفته است که تصاویر خروجی را برای نمایشگر تولید میکند. اکثر پردازشگرهای گرافیکی، توابع مختلفی مانند شتاب دهنده‌ی رندر صحنه‌های سه‌بعدی و دوبعدی، رمز گشایی کردن MPEG-2/MPEG-4، خروجی تلویزیون و حتی قابلیت اتصال چند مانیتور را ارائه می‌کنند.
دیسک گردان نوری یا درایو نوری (به انگلیسی Optical Disk Drive) دستگاهی است که از آن برای خواندن و نوشتن یا پاک کردن اطلاعات از دیسک‌های نوری استفاده میشود. امروزه دیسک گردان های نوری به جزء جدا ناشدنی رایانه‌ها، دستگاه های پخش خانگی (DVD Player) و دستگاه های پخش اتومبیل تبدیل گشته‌اند.
پورت شبکه که با نام‌های Ethernet, LAN, RJ-45 هم شناخته میشود، برای اتصال دستگاه‌های مختلف به سایر تجهیزات شبکه به صورت باسیم و از طریق کابل شبکه به کار می‌رود. از لحاظ ظاهری سوکت شبکه شبیه به سوکت تلفن (RJ-11) است، اما به دلیل بهره‌بری از 8 رشته سیم از سوکت تلفن که دارای 4 رشته سیم است، ابعاد بزرگ‌تری دارد. پورت شبکه در دو نوع مگابیتی (10/100mbps) و گیگابیتی (10/100/1000mbps) وجود دارد. همانطور که از نام این دو پروت هم پیداست سرعت انتقال اطلاعات در پورت‌های گیگابیتی 1000 مگابیت بر ثانیه و در پورت‌های مگابیتی، 100 مگابیت بر ثانیه است.
پورت شبکه که با نام‌های Ethernet, LAN, RJ-45 هم شناخته میشود، برای اتصال دستگاه‌های مختلف به سایر تجهیزات شبکه به صورت باسیم و از طریق کابل شبکه به کار می‌رود. از لحاظ ظاهری سوکت شبکه شبیه به سوکت تلفن (RJ-11) است، اما به دلیل بهره‌بری از 8 رشته سیم از سوکت تلفن که دارای 4 رشته سیم است، ابعاد بزرگ‌تری دارد. پورت شبکه در دو نوع مگابیتی (10/100mbps) و گیگابیتی (10/100/1000mbps) وجود دارد. همانطور که از نام این دو پروت هم پیداست سرعت انتقال اطلاعات در پورت‌های گیگابیتی 1000 مگابیت بر ثانیه و در پورت‌های مگابیتی، 100 مگابیت بر ثانیه است.
یواس‌بی (به انگلیسی USB و مخفف Universal Serial Bus) در حوزه فن‌آوری اطلاعات به یک استاندارد گذرگاه سریال گفته میشود که برای ایجاد واسطه بین افزاره‌ها و رایانه کاربرد دارد. این گذرگاه به منظور فراهم کردن روشی جهت اتصال تعداد زیادی سخت‌افزار جانبی توسط یک درگاه رابط استاندارد و همچنین بهبود قابلیت‌های اتصال و اجرا ابداع شد. این پروتکل در سه نسخه‌ی 1.1, 2.1, 3.0 ارائه شده است.
سیستم‌عامل یا سامانه عامل (به انگلیسی: Operating System)، نرم‌افزاری است که مدیریت منابع رایانه را به عهده گرفته و بستری را فراهم می‌سازد که نرم‌افزار کاربردی اجرا شده و از خدمات آن استفاده کنند. سیستم‌عامل خدماتی به برنامه‌های کاربردی و کاربر ارائه می‌دهد. برنامه‌های کاربردی یا از طریق واسط‌های برنامه نویسی کاربردی، (Application User Interface-APIs) و یا از طرق فراخوانی‌های سیستم (System Call) به این خدمات دسترسی دارند. با فراخوانی این واسط‌ها، برنامه‌های کاربردی می‌توانند سرویسی را از سیستم‌عامل درخواست کنند، پارامترها را انتقال دهند، و پاسخ عملیات را دریافت کنند. ممکن است کاربران با بعضی انواع واسط کاربری نرم‌افزار مثل واسط خط فرمان (Command Line Interface-CLI) یا یک واسط گرافیکی کاربر (Graphical User Interface-GUI) با سیستم‌عامل تعامل کنند. برای کامپیوترهای دستی و رومیزی، عموما واسط کاربری به عنوان بخشی از سیستم‌عامل در نظر گرفته میشود.
