لوله تلسکوپ 100 میلی متری آپوکروماتیک

نقد و بررسی تخصصی

این تلسکوپ، شکستی آپوکروماتیک 100 میلی‌مترEDاز سری الماس سیاه است وکمپانی اسکای واچر هم از مواد مواد درجه یک در ساخت لنزها و لوازم جانبی چنین تلسکوپهایی استفاده می کند، هم از پیشگامان ساخت ED در جهان است. این تلسکوپ برای سال‌ها میتواند جوابگوی انتظارات بی شمار رصدگران اعماق آسمان باشد. اگر به ماه تربیع نگاه کنیم و تلسکوپ ED 100 خود را به سمت کوههای آن نشانه رویم منظره‌هایی را که می بینیم فراموش نشدنی است. کمربند زیبای مشتری زمانی زیباتر خواهد شد که با این ابزار دقیق به رصد آن برویم و در بزرگنمایی بالا شاهد چشم مشتری باشیم. ستاره‌های دوتایی نیز در پشت چشمی چنین ابزاری لذت بخشند. بسیاری از خوشه‌های باز وکروی، سحابی‌ها و کهکشان‌ها در این تلسکوپ قابل رویت اند و میتوان با یک پایه موتوردار دقیق از آن‌ها عکس گرفت. این تلسکوپ نسبت به برادر 80 میلی‌متری اش قوی‌تر است و تفاوت قیمت بسیار کمی نیز دارد و برای رصد مناسب‌تر است. علت آن هم نسبت کانونی بالای این تلسکوپ است. کسانی که به تلسکوپی برای یک عمر فکر می کنند این تلسکوپ می تواند همان انتخاب باشد. همچنین قطعه ای برای کاهش نسبت کانونی و تخت کردن میدان وجود دارد که این تلسکوپ را به ابزاری مناسب عکاسی نجومی تبدیل می کند. البته به علت بالا بودن نسبت کانونی این تلسکوپ آن را بیشتر برای مقاصد رصدی پیشنهاد می کنیم. متعلقات استاندارد لوله اپتکی یه همراه فوکوسر دو سرعته بسیار دقیق چپقی ضد الکریسیته ساکن برای جلوگیری از نشستن گرد و گبار بر روی سطح اینه چشمی 28 میلی‌متری دو اینچی با فاصله آسودگی بلند مدل LET28 کمربندهای لوله و صفحه زیر آنها کیف سخت برای حمل و نقل جوینده 8X50 تلسکوپ‌های آپوکروماتیک تلسکوپ‌های شکستی آپوکروماتیک بدون شک بهترین کیفیت اپتیکی را هم در رصد و هم در عکاسی ارائه می کنند. به جرات می توان گفت که هیچ طرح اپتیکی دیگری نمی تواند از عهده هر دو کار همزمان بخوبی برآید. تلسکوپ‌های شکستی اصولا به دو دسته تقسیم می شوند. آکروماتیک‌ها و آپوکروماتیک‌ها . البته رده دیگری هم به نام شبه آپوکرومات‌ها وجود دارد که به تفضیل توضیح خواهیم داد. آکروماتیک‌ها عموما از دو عدسی محدب و مقعر تشکیل شده‌اند که یا به هم چسبانده شده‌اند و یا بین این المان‌ها هوا وجود دارد. در هر صورت از دو عدسی استفاده شده و خطای رنگی که مشخصه اصلی تلسکوپ‌های آکروماتیک است را دارا می باشند. خطای رنگی خود را بصورت هاله‌ای زرد سبز آبی در اطراف اجرام پرنور و لبه‌های تیز مثل لبه هلال ماه نشان می دهد. اصولا هر چه نسبت کانونی بیشتر باشد خطای رنگی هم بیشتر کنترل می شود و کمتر خود را نشان می دهد. خطای رنگی حاصل شکسته شدن نور در عدسی شیئی تلسکوپ می باشد. نور سفید که حاصل طول موج‌های رنگهای مختلف است هنگامی که از لبه یک عدسی عبور می‌کند همانند یک منشور شکسته می شود و طول موج‌های مختلف (رنگهای مختلف) در نقاط متفاوتی کانونی می شوند. اگر تلسکوپی شکستی بسازید که شیئی آن تنها از یک عدسی تشکیل شده باشد خطای رنگی کاملا مشهود و آزار دهنده است. در آکروماتیک‌ها از ترکیب دو عدسی مقدار این خطا بسیار کمتر می شود و به حد قابل قبولی می رسد. البته اصولا تلسکوپهای شکستی به خاطر نداشتن آینه ثانویه کیفیت تصویر بالائی دارند و حتی با داشتن خطای رنگی باز هم بسیار محبوب‌اند. آکروماتیک‌ها نسبت به آپوکروماتیک‌ها بسیار ارزان‌تر اند و بخوبی می توان از آن‌ها برای رصد سیارات و اجرام اعماق آسمان استفاده کرد. تلسکوپ‌های شکستی اصولا احتیاجی به هم خطی (تنظیم اپتیکی) ندارند و همچنین خیلی سریع قابل استفاده می باشند و لازم نیست زمانی را برای هم دما شدن با محیط از دست داد. آکروماتیک‌ها برای عکاسی نجومی اصولا به دلیل داشتن خطای رنگی توصیه نمی شوند و لی برای رصد بسیار عالی عمل می کنند و نسبت به تلسکوپ‌های دیگر با قطر دهانه یکسان تصاویر بهتری ارائه می دهند. آکروماتیک‌ها برای رصدگران سیاره‌ای و یا کسانی که می خواهند تلسکوپی بی‌دردسر داشته باشند بسیار توصیه می شوند. و اما آپوکروماتیک‌ها این تلسکوپها گل سرسبد تلسکوپ‌ها هستند. با کیفیت در رصد و عکاسی. اما معایبی هم دارند. گران‌اند و در اندازه‌های خیلی بزرگ ساخته نمی شوند. از دو دیدگاه می توان به این تلسکوپ‌ها نگاه کرد. آپو کروماتهای کوچک و بزرگ. آپوهای کوچک که قیمت‌های قابل قبولی هم دارند برای عکاسی از نواحی گسترده آسمان مثل سحابی جبار و یا خوشه پروین بسیار مناسب اند. کیفیت تصویریشان واقعا بی نظیر است و در عین حال سبک و قابل حمل اند. آپوکرومات‌های کوچک از بهترین ابزارها برای شروع عکاسی نجومی‌اند. البته تقریبا تمام عکاسان نجومی همگی در رده ابزارهای خود تلسکوپی آپوکروماتیک در سایز کوچک را دارند. که یا بعنوان اپتیک تصویر بردار برای میدان دید زیاد از آن استفاده می کنند ویا به عنوان تلسکوپ راهنما برای اپتیکی بزرگتر. همچنین چون تلسکوپهای شکستی اصولا نسبت به دید( آشفتگی‌های جوی) کمتر تحت تاثیر قرار می گیرند کیفیت تصویرشان بر روی سیارات عموما بسیار بالاست. در اکثر مواقع کیفیت تصویر یک تلسکوپ آپوکروماتیک 80 میلیمتری با یک 6 اینچ نیوتونی یا تلسکوپی ترکیبی برابری می کند. داشتن تلسکوپی که بتوان حداکثر توانش را بکار کشید حس خوبی به رصدگر منتقل می کند. بسیاری از رصدگران سال‌های سال با یک آپوکروماتیک کوچک و جمع و جور از رصد آسمان لذت می برند. همچنین داشتن تلسکوپی به عیب و نقص می تواند کمال گراها را تماما راضی و خشنود نماید. و اما آپوکروماتهای بزرگ تلسکوپهای آپوکروماتیک بزرگ را می توان به عنوان ابزاری حرفه ای برای رصد سیارات و دوتائی ها و همچنین عکسبرداری‌های جدی نجومی استفاده کرد. در شرایط دید خوب آپوکرومات‌های بزرگ تصاویری هابل‌گونه از سیارات به تصویر می کشند. و هیچ تلسکوپی به پای آنها نمی رسد. همچنین این تلسکوپ‌ها می توانند یک عمر بدون مشکل کار کنند و همیشه در بهترین کیفیت اپتیکی قرار داشته باشند. آپوکرومات‌ها همچنین برای تولید تصاویر با میدان دید زیاد بهترین هستند. در دیگر انواع تلسکوپ‌ها به خاطر وجود آینه ثانویه کدری مرکز تصویر که در نتیجه وجود ثانویه می باشد در بزرگنمائی‌های کم تشدید می شود و اصولا نمی توان بزرگنمائی‌های کم (میدان دید زیاد) را با کیفیت بسیار بالا با هم داشت. اما آپوکروماتیک‌ها برای رصد در تمام بزرگنمائی‌ها بهترین هستند. از بزرگنمائی های بسیار کم گرفته تا بزرگنمائی‌های بسیار بالا . اجازه دهید مثالی بزنم. تلسکوپ آپوکروماتیک 80 میلیمتری با نسبت کانونی 7.5 از اسکای واچر را در نظر بگیرید. فاصله کانونی این تلسکوپ 600 میلیمتر می باشد. با یک چشمی 32 میلیمتری با میدان دید ظاهری 72 درجه بزرگنمائی حدود 18 برابر و میدان دید 4 درجه خواهیم داشت. ترکیب کیفیت آپوکروماتیک با میدان دید 4 درجه ای یکی از رویاهای هر منجمی می باشد. البته امروزه تلسکوپ‌هائی با کیفیت بین آپوکرومات‌ها و آکرومات‌ها وجود دارند که به شبه آپوکرومات‌ها معروفند. در این تلسکوپها خطای رنگی به شدت آکروماتیک‌ها نیست و لی تصحیح خطای آپوکرومات‌ها را هم ندارند. آپوکروماتهای واقعی (بطور مثال بعضی از مدلهای ویلیام اپتیک) واقعا عاری از خطای رنگ اند و حتی در بزرگنمائی های بسیار بالا هم خطای رنگی از خود نشان نمی دهند. شبه آپوکروماتیکها فقط در بزرگنمائی های بالا خطای رنگشان آشکار می گردد و در بزرگنمائی های کم و اجرام کم نور تصاویری بسیار عالی از خود به تصویر می کشند. برای عکاسی با این تلسکوپ‌ها احتیاج به قطعه ای اپتیکی به نام تخت کننده میدان (Field Flattener) می باشد. آپوکروماتیک‌ها برای عکاسی نجومی مخصوصا هنگامی که اندازه سنسور تصویر بردار بزرگ باشد احتیاج به این قطعه دارند. در صورت نبود چنین ابزاری درگوشه های تصویر ستاره ها به شکل نقطه ای ثبت نمی شوند و کیفیت تصویر پائین می آید. این قطعه ها معمولا و نه همیشه علاوه بر تخت کردن میدان نسبت کانونی را هم کاهش می دهند که باعث افزایش سرعت عکاسی می شوند. آپوکروماتهای کوچک را همچنین می توان بخوبی بعنوان دوربینی با کیفیت برای دیدن مناظر زمینی و یا بعنوان لنز تله برای عکاسی استفاده کرد. برای رسیدن به کیفیت آپوکروماتیک طراحان اپتیکی از ترکیب 3 عدسی با شیشه‌های اپتیکی خاص استفاده می کنند. البته تلسکوپهائی به اسم آپوکروماتیک ولی با استفاده از دو عدسی نیز وجود دارند که همانطور که گفته شد کاملا عاری از خطای رنگی نیستند ولی در عین حال خطای رنگشان چنان کم است که قابل چشم پوشی است.