نقد و بررسی اجمالی Saipa 132 1395 MT
خودروسازی سایپا پس از چند سال تولید و مونتاژ نمونه‌های سدان و هاچ‌بک پراید، تصمیم به ایجاد تغییر و تحول در محصولات خود گرفت. ازاین‌رو علاوه‌بر رعایت استانداردهای چندگانه لازمه، پروژه ارتقای استاندارد و ایمنی خانواده‌ی ایکس 100 را با توجه به فروش و تقاضای بالا آن به‌عنوان یکی از پرفروش‌ترین محصولات داخلی آغاز کرد. از دیگر اقدامات انجام‌شده در این خصوص می‌توان به "توسعه‌ی تامین‌کنندگان ایربگ" و "کمربند ایمنی سه نقطه صندلی‌های عقب" اشاره کرد.
خانواده‌ی ایکس 100 شامل مدل‌های سایپا111، سایپا 132، سایپا 141 و سایپا 131 است که به‌تازگی وانت 151 نیز به آن اضافه شده است. پروژه‌ی ارتقای ایمنی محصولات این خانواده از ابتدای سال 1387آغاز شد. این پروژه، بر ارتقا استاندارد خودرو در حوزه‌ی تصادفات از جلو و جانب و تقویت و استحکام بیشتر بدنه و همچنین ارتقا استاندارد سیستم روشنایی خودرو و زیبایی تزیینات داخلی و راحتی بیشتر سرنشین تمرکز دارد. تمامی محصولات این خانواده تقریبا از سطح تجهیزات رفاهی و ایمنی یکسانی بهره می‌‌برند و تفاوت‌ها بسیار جزئی است. به‌هرحال نمی‌توان انکار کرد که خانواده‌ی ایکس 100 در حال حاضر پرفروش‌ترین محصول بازار داخل محسوب می‌شود.
سایپا 132 محصول سدان این خانواده است که در نمای ظاهری و داخلی، تغییراتی اساسی را به خود دیده است و چهره‌‌اش نسبت به پرایدهای دهه‌ی 80 کاملا تغییر کرده است. 132 دارای پیشرانه 1323 سی‌سی است که در دور 5500، توانایی تولید 69 اسب بخار قدرت را دارد. میزان حداکثر گشتاور این موتور در دور 2750 به رقم 106 اسب بخار می‌رسد که با توجه به جثه‌ی 920کیلوگرمی آن کافی به نظر می‌آید. در زمینه‌ی تجهیزات ایمنی نیز اضافه‌شدن سیستم ترمز ضدقفل ABS و دو کیسه هوای راننده و سرنشین، ایمنی این محصول را بیش از پیش کرده است؛ اما هنوز هم این تجهیزات، بسیار ابتدایی به شمار می‌‌آیند. تجهیزات رفاهی این مدل شامل شیشه بالابرهای برقی درهای جلو، سیستم تهویه مطبوع با قابلیت تنظیم دستی، فرمان هیدرولیک، چراغ مه‌شکن و صندلی‌های تنظیم‌شونده‌ی دستی است.
- مصرف سوخت پایین
- کیفیت ساخت پایین
- ایمنی پایین
نقد و بررسی تخصصی
خودروی پراید برای رسیدن به وضعیت کنونی راه پر پیچ و خمی را طی کرده است. این خودرو در ابتدا توسط کمپانی ژاپنی مزدا و به درخواست کمپانی مادر آن، فورد، طراحی و ساخته شد. این خودرو نهایتاً در سال 1986 تحت نام «فورد فستیوا» (Festiva) با پیشرانه‌های 1.1 لیتری و 1.3 لیتری عرضه شد. فستیوا در این میان در سال 1989 با فیس‌لیفت همراه شد و ظاهر آن اندکی تغییر کرد. در میانه‌ی سال 1986 یکی دیگر از شرکای فورد، یعنی کیاموتورز کره‌ی جنوبی عرضه‌ی مدل تحت لیسانس فستیوا را با نام «کیا پراید» آغاز کرد. از این مقطع بود که کم کم پای این خودروی کوچک به بازار خودروسازی ایران باز شد و شرکت خودروسازی سایپا در سال 1372 تولید این محصول را تحت لیسانس کمپانی کیاموتورز و با نام «سایپا پراید» آغاز کرد و از آن زمان تاکنون، این خودرو با تغییرات کوچکی همراه بوده هر چند تغییرات بزرگی را در بازار خودروهای داخلی به وجود آورده است.
مقدمه
از سال 1387 شرکت خودروسازی سایپا عرضه‌ی محصول جدیدی را با نام سایپا 132 آغاز کرد که در واقع همان مدل فیس‌لیفت پراید معمولی بود. این مدل شباهت زیادی با سایپا 141 داشت و تغییر این دو خودرو را می‌توان تا حد زیادی در کلاس متفاوت آن‌ها دانست. پراید 141 که تولید آن هم از سوی شرکت سایپا متوقف شده است، خودرویی در کلاس لیفت‌بک (با درب صندوق عقبی مشابه خودروی زانتیا) بود اما پراید 132 یک سدان سایز کوچک است. سایپا 132 از زمان عرضه تا به حال با تغییرات ظاهری اندکی همراه بوده اما پیشرانه‌ی آن در سال 1392 به طور کلی متحول شد، هر چند قدرت و گشتاوری آن پیشرفت قابل توجهی نداشت.
طراحی ظاهری
خودروهای پراید یکی از ثابت‌ترین پلتفرم‌های حاضر در بین تمامی خودروهای داخلی را دارند، با این وجود، تغییرات به واقع اندک مدل 132 را می‌توان پیشرفتی شگرف در طراحی خودروهای پراید به حساب آورد! متاسفانه مدل 132 از سوی شرکت سایپا به مدل «فیس‌لیفت» مشهور شده که با تغییراتی در نمای جلو و عقب نسبت به مدل سایپا 131 عرضه می‌شود. بخش اعظم تغییرات نمای جلو را می‌توان به چراغ‌های جلوی متفاوت و جلوپنجره‌ی تازه‌ی خودرو نسبت داد. چراغ‌های جلو علاوه بر اینکه بزرگتر شدند، دارای یک قوس در قسمت پایین هستند که متمایزکننده‌ی این مدل است. جلوپنجره‌ی خودرو هم از خطوط افقی بیشتری بهره برده تا شاید بتواند ظاهری تهاجمی‌تر را به پراید عرضه کند. سپر جلو هم بی‌تغییر نمانده و چراغ‌های مه‌شکن مستطیلی‌شکل به فرمی مثلثی تغییر کردند و در قسمت پایین سپر قرار گرفتند. همچنین دریچه‌های ورودی هوا با خطوطی به چند بخش تقسیم شده‌اند. در نمای پشت خودرو هم بار دیگر چراغ‌ها تمایز اصلی را ایجاد کرده‌اند که نسبت به مدل قبلی بزرگتر شدند. اما یکی از ثابت‌ترین قسمت‌ها را می‌توان نمای جانبی خودرو دانست که تقریباً نسبت به مدل قبلی بی‌تفاوت بوده است. در مجموع تغییرات این مدل را نمی‌توان مثبت یا منفی دانست و تا حدود زیادی این مسئله وابسته به سلیقه‌ی خریداران است.
طراحی داخلی
کابین پراید 132 هم مشابه نمای ظاهری آن با تغییرات کوچکی در قسمت داشبورد، دریچه‌های کولر، کلیدها و غربیلک فرمان همراه بوده است طراحی یک رنگ داخل آن باعث زیبایی بیشتری شده است. فضای داخل کابین مناسب است اما صندلی‌ها چندان راحت نیستند و ممکن است در سفرهای طولانی کمی شما را اذیت کنند؛ با این وجود اضافه‌شدن قابلیت تنظیم گودی کمر را می‌توان از نقاط قوت این مدل دانست. از جمله تجهیزات و امکانات رفاهی داخل کابین می‌توان به سیستم تهویه‌ی مطبوع، آینه‌های جانبی برقی با قابلیت تنظیم از داخل، ساعت دیجیتال، فرمان با قابلیت تنظیم ارتفاع، جالیوانی روی کنسول جلو، صندلی راننده با قابلیت تنظیم ارتفاع و سیستم صوتی با قابلیت پخش MP3، CD و رادیو اشاره کرد.
عملکرد و پیشرانه‌ی خودرو
با توجه به قوانین داخلی جدید تمامی خودروها بایستی از اول سال 1392 استاندارد آلایندگی یورو 4 را اخذ می‌کردند، اتفاقی که برای پیشرانه‌ی قبلی پراید تقریباً غیرممکن بود و بنا بر ادعای شرکت سازنده، این پیشرانه در نهایت موفق به اخذ استاندارد یورو 2 می‌شد. از این جهت، شرکت سایپا از ابتدای سال 1390 به فکر ایجاد تغییراتی اساسی در پیشرانه‌ی این خودرو داشت تا علاوه بر آلایندگی کمتر، مصرف سوخت پراید بیش از پیش کاهش پیدا کند. از این رو، مقدمات تولید یک پیشرانه‌ی تازه از سوی این شرکت فراهم گردید و طراحی اجزا و قسمت‌هایی که نیاز به تکنولوژی بالایی داشتند توسط یک شرکت کره‌ای صورت گرفت و ادامه‌ی فرآیند طراحی به شرکت داخلی مگاموتور سپرده شد تا جایی که می‌توان گفت این پیشرانه به طور کامل و از پایه بازطراحی شده است. سرسیلندر، پیستون، منیفولد دود، سپر حرارتی و ... از قطعاتی هستند که در این پیشرانه‌ی جدید مجدداً از نو طراحی شده‌اند.
پیشرانه‌ی تازه‌ی پراید با نام M13GS شناخته می‌شود که حرف M از ابتدای نام شرکت سازنده، مگاموتور، گرفته شده و عدد 13 به جابه‌جایی (حجم پیشرانه) که 1.3 لیتر (1323 سی سی) است اشاره دارد. حروف G و S هم به ترتیب مربوط به واژه‌های «Gasoline» به معنای بنزین‌سوز و «Single» به معنای تک میل‌بادامک هستند. این پیشرانه توانایی تولید حداکثر توان 71 اسب بخار را در دور موتور 5250 دور بر دقیقه دارد که 12 درصد نسبت به پیشرانه‌ی قبلی بهبود پیدا کرده است؛ همچنین گشتاور خروجی موتور با 6 درصد افزایش به 108 نیوتن متر در دور موتور 2750 دور بر دقیقه رسیده است. همچنین مصرف سوخت خودرو 2 الی 3 درصد کاهش یافته و به 6.44 لیتر به ازای هر 100 کیلومتر رانندگی رسیده است.
در خصوص وزن پیشرانه هم می‌توان گفت که مدل جدید با 2 یا 3 کیلوگرم افزایش وزن همراه بوده که ممکن است در نگاه اول برخلاف راهبردهای این شرکت در جهت تولید پیشرانه‌ای با وزن کمتر به نظر برسد؛ اما علت این مسئله به اضافه‌شدن کاتالیست به عنوان بخشی از پیشرانه برمی‌گردد. در موتور قبلی، کاتالیست که وزن تقریبی آن 6 کیلوگرم است جزئی از پیشرانه نبود و با فاصله‌ای 70 الی 80 سانتی‌متری نسبت به پیشرانه زیر بدنه‌ی خودرو نصب می‌شد اما در پیشرانه‌ی تازه، کاتالیست کاملاً به موتور چسبیده و با مانیفولد دود به صورت یکپارچه قرار دارد. این مسئله را می‌توان تا حدودی از نقاط قوت این موتور دانست، چرا که کاتالیست برای ایفای نقش خود که تبدیل آلاینده‌های سمی ناشی از احتراق ناقص سوخت است، باید گرم باشد و لذا هر چه فاصله‌ی آن با موتور خودرو کمتر باشد، کارایی و بازده آن بهتر خواهد بود. بنا بر ادعای مهندسین سازنده، اگر وزن کاتالیست را از این پیشرانه کم کنیم، خواهیم دید که وزن کلی موتور به زیر 100 کیلوگرم می‌رسد که در مقایسه با موتور قبلی 3 کیلوگرم کمتر است.
ایمنی خودرو
موضوع ایمنی خودروهای پراید تقریباً بحثی است که کمتر کسی در داخل کشور از آن بی‌خبر است! عده‌ای انتقادات صریح نسبت به آن دارند و اغلب با زبانی طنز به اعلام نارضایتی خود می‌پردازند. هر چه که باشد، تا زمان عرضه‌ی پلتفرم و بدنه‌ی حاضر پراید، خریداران کماکان باید با این مشکل دست به گریبان باشند و از طرفی در شرکت خودروسازی پراید هم عزمی در جهت تغییر این شرایط دیده نمی‌شود! مسئله‌ی ایمنی خودروهای پراید تا حدی جدی است که حتی در مقطعی شایعه‌ای مربوط به جلوگیری از تردد این خودروها در مسیرهای برون شهری به گوش می‌رسید که راست یا دروغ، به سبب استفاده‌ی بخش وسیعی از خریداران داخلی خودرو از این محصول، از انجام این کار صرفنظر شد.
پراید 132 حاضر هم توفیقی در این زمینه نداشته و کیفیت ساخت و مقاومت بدنه‌ی آن همچنان جای شک و تردید باقی می‌گذارد. در آخرین گزارش شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران که اسفندماه سال 1395 منتشر شده، خودروی سایپا 132 در کلاس قیمتی پایین‌تر از 250 میلیون ریال با کسب یک ستاره‌ی کیفی رده‌ی سوم را در بین پنج خودروی حاضر در ارزیابی به دست آورده است. این در حالی است که مدل اصلی خودرو (فیس‌لیفت نشده) یعنی پراید 131 در رتبه‌ی دوم همین لیست قرار دارد.
از جمله امکانات و تجهیزات ایمنی استاندارد سایپا 132 می‌توان به سیستم ترمز ضد قفل (ABS) و دو عدد کیسه‌ی هوای ایمنی برای راننده و سرنشین جلو اشاره کرد.
جمع‌بندی
سایپا 132 در عمل تفاوت چندانی با سایپا 131 یا سایپا 141 گذشته ندارد و تغییرات آن شاید در تعدادی از امکانات رفاهی یا بخش‌های از ظاهر آن‌ها خلاصه شود. از همین رو انتخاب این خودرو تا حد زیادی به سلیقه‌ی خریداران مرتبط می‌شود. مسئله‌ی ایمنی خودرو همچنان یکی از مهم‌ترین معضلات آن محسوب می‌شود که به این زودی‌ها قابل رفع نخواهد بود؛ اما از طرفی مزیت‌هایی مثل مصرف سوخت بهینه، ابعادا کوچک و هزینه‌های نگهداری پایین آن از نقاط قوت این مدل بوده و سایپا 132 را به یک خودروی نسبتاً ایده‌آل شهری تبدیل می‌کنند. در نهایت، اگر بودجه‌ی زیادی برای خرید خودرو ندارید و بیشتر به دنبال کاربری‌های شهری یک خودرو هستید، سایپا 132 می‌تواند گزینه‌ی مناسبی باشد.
